Resconte avou on waloneu
Dins l’ Rantoele 93, c’ est lu-minme ki nos aveut prezinté ene pårteye di si ouve årtistike (les scultreyes). Tins ki l’ cron virûsse si straméve e stoumuligne dins l’ payis – c’ esteut l' deus d’ måss –, nos l’ avans stî trover rowe docteur Calozet a Furnere.
Li Rantoele (L.R.) : Dj’ estans a Furnere, et dj’ avans dvant nozôtes Djake Servote, on sculteu foirt kinoxhou paski c’ est l’ seul siculteu del Walonreye ki fwait des scultreyes avou des nos walons. Dowê, Djåke ?
Jacques Servotte (J.S.) : Padrî vos, vos veyoz ene miete tot çki dji pou prezinter. C’ est totes des sinnes del veye di tos les djoûs. Pol ci ki vout drovi ses ouys, i pout vey çou k' ces sinnes la volnut dire.
L.R. - Vola ene pîce k’ a parexhou dins l’ Rantoele 93. Et li tite, c’ est « ele va tchaire ». Ele va toumer, dabôrd. Kî k’ c’ est ki va toumer ?
J.S. : Çki va tchaire ? C’ est « on est todi etur deus gueres ». Di tos les tins, on a stî etur deus gueres, cwand on n’ est nén dins l’ guere. Adon vaici, dji rprezinte deus persounaedjes ki sont front conte front, et ki fwaiynut l’ bresse di fier. Li no del pîce, c’ est : « Ti vas tchaire » On n’ sait nén si c’ est l’ bresse da onk des deus ki va tchaire, u si c’ est ene bombe ki nos va tchaire sol cabu. Et l’ bombe vaici, k' i sont-st ashious dsu, c’ est l’ bombe di Nagazaki. C’ est egzactumint l’ minme fôme, såf ki dj’ a metou padrî l’ essegne do nucleyaire. El dandjî est foirt, pask’ a tot moumint, avou les bombes atomikes k' i gn a tocosté, on pout fé sclater l’ tere.
L.R. : Et mi, dji contéve ki c’ esteut deus djins ki s’ rabressént !
J.S. : A ! nonna ! ci n’ est nén ça do tot. Si vos waitîz did pus près, vos voeroz k’ i si rwaitnut inte cwate-z ouys, come on dit, et i s’ volnut bramint d’ må.
L.R. : Ou çki vs avoz-st aprins cist årt la ?
J.S. : A ! Ça rmonte a lontins, hin. C’ est cwand dj’ aveu doze ans, dj’ a decidé d’ aler a l’ academeye des beas årts di Tamene. Dji dmoréve a Farjole ; dj’ aléve vola a pî, a l’ academeye. Dji fjheu 6 km po-z î aler a pî. I faleut vraiymint voleur ! Après, li veye m’ a rprins, hin... come tolmonde. I fåt d’ abôrd assurer s’ lodjmint, si ovraedje. Radmint ossu, dji m’ a-st interessé eto a tot çk’ esteut dins l’ politike. Dj’ a yeu on mandat di conseyî å CPAS. Et vaila, dj’ a replaecî l’ prezidint. Adon, dj’ a cnoxhou vraiymint l’ mizere di toprès. Mins dj’ a cnoxhou eto les politikîs. Et francmint (håbiter ç’ monde la ni m’ plaijheut waire). Et raddimint, dj’ a corou evoye di tot ça. Et dj’ a corou evoye pocwè fé ? Bén po mi rlancî dins tot çk' esteut årtistike. Et dj' a ristî a scole di promocion sociåle a l' Academeye des beas årts di Tcheslet pindant sacwantès anêyes. Et dj' a yeu vaila on diplome di sculteu. Po çoula, faleut fé ene pîce di tere et ene pîce di bronze.
L.R. : Et pocwè n' av nén continouwé avou ç' tecnike la des scultreye di bronze ?
J.S. : Paski c' est bråmint trop tchir po les djins atchter. C' est po ça ki dj’ a tchoezi l' tecnike del ceramike emayeye.
L.R. : Ploz espliker ene miete ?
J.S. : Dji vos mostere deus pîces: ene di plåsse : c’ est l' etape divant d’ end ariver al ceramike. Les pîces k’ on fwait e tere, cwand ele sont cûtes, ele vont rastrinde di X procints. Mes deus persounaedjes vaici, il ont normålmint li minme taeye e plåsse. Mins on côp k’ c’ est cût, ça discrexhe.
Po fé ene pîce e ceramike emayeye, i fåt rcôper l’ pîce di plåsse a puzieurs bokets, et fé tos des ptitès fômes [moules] k’ on poye dismouler. Ces moulaedjes la sont-st e cére pierdowe, come po fé do bronze. Mins come c’ est trop tchir, mi, dji les saetche e tere. Adon, i fåt rashonner l’ pîce di tere, ki s’ lome adon li biscûte, et l’ cure.
L.R. : Mins vos fjhoz eto ôte tchoi, del serigrafeye, ki nos ndè cåzrans èn ôte feye.
?