Gn aveut-st on côp cwate pitits robteas. Cwate djonnes d' ene famile di robete ki dmoréve dins ene terêye cåvlêye dins l' såvlon, dizo les raecinêyes d' on grand sapén.
Les robteas s' lomént Orayou, Poyou, Cawe-di-Wate eyet Piron.
« Asteure, mes vayants, dit-st ele on bea djoû Nosse Dame Robtresse, vos estoz grands assez por mi vos leyî ndaler a dåripete. Mins prindoz bén asteme di n' nén moussî e corti då Maké Grigwere. Vosse pa a stî acsût lavola, stronné dins ene bricole do vî bracnî d' Grigwere. Adonpwis, cût avou des pronnes po rpaxhî tote li famile do cotlî. »
« Asteure, hay evoye ! Et nén fé les loignes, edon ! Mi, dj' a trinte-shijh cayets e trexhe, todi assez po rimpli m' djournêye. »
Paski l' robtresse diveut aler å boledjî. Elle a-st apicî on tchena et prinde si paraplu, ca i mastinéve di ploure. Et s' rafûler dins s' rodje capucete.
Arivêye a l' boledjreye, elle a-st atchté on cramike, des crenés, et on gros pwin di speate.
Les cwate robteas, zels, avént bon rôbaler dins l' bwès. I codént des caclindjes, des meumeures et co des ampones, et s' endè mete plin leu bodene. I s' è raletchént, taiss, nos troes arsouyes, ki n' avént måy vudî d' leu trô !
Mins Piron, k' esteut èn arnåjhe djamåy parey, zoupta evoye erî des ôtes, et-z epoenter l' pî-sinte ki moennéve å cortijhea Grigwere. Lu n' s' aveut edjavlé avou les rodjes et les noerès åmonnes — ni ås frambåjhes —, come ses frés. Si n' aveut i nén l' vinte plin a stritche. Ça fwait k' i s' winna åjheymint dizo l' baye.
Et vo l' la dins les waibes do vî cotlî-afuteu.
Tot schoûtant ls serinådes d' on rodje-gozî, apîçté so on mantche di locet, nosse Pirotea råya deus troes rådisses, et côper ene u deus salådes, et s' les golafer so on nuk di fistou.
Mins lu eto, asteure, aveut l' « panse plinne » — såf respet. Et cweri après do pierzin, k' i paret ki fwait ddjerer.
Mins — pont d' tchance por lu — tot passant al coine di des coûtches å toubak, vo l' la ki tchait båbe a båbe avou l' Maké Girgwere, ki rpikéve ås cabus.
Mondju deyî ! L' ome s' a rastampé so èn åvé, et vorer après l' robtea, tot håsplant avou on vî rustea. I rboerléve come on vexhåd k' on lyi a roté so s' cawe : « Vén vaici, mannet hapeu d' djote ! Si dj' t' apice måy, dji t' sipotchrè come on wandion. »
Piron peta å diåle, les djambes e s' cou.
Ké seråde, nosse Piron ! Et cour et cour pattavå l' corti po rtrover l' voye do posti a l' intrêye. Mins biscûte !
Dins s' coraedje-evoye, i pierda on solé dins l' pårtchet ås cabus. Et l' ôte dins l' canadire dizo les ouys ewaerés do rodje-gozî — come vos l' veyoz so l' deujhinme dessén å croyon. Maria deyî, sol dessén d' coleur, li rodje gozî est revoye dins l' park ås cabus, loucant l' deujhinme solé !
Vo l' la a pîs dschås ! Mins gn a pont d' må a ça: i pout adon cori a cwate pates, et vårmint pus rade. Mins on måleur n' avént måy tot seu. Tot flûtchant evoye sins waitî a lu, divins s'-n enondon, i s' ala emacraler dins on rijhea k' on mete po les gurzales. Paski pocwè ? Bén di cåze des gros djaenes boton di s' cazake, ki dmanît agritchté ås måyes do filet.
Nén dandjî di vs dire ki s' bele nouve cazake esteut bleuwe, ni k' esteut des rodjès gurzales. Vos l' veyoz bén so l' imådje di coleur.
A mitan stoné, nosse Piron pinsa dins lu-minme, « Vo m' la èn oujhea pol tchet ! ».
Tot djåzant d' moxhon, fåt croere ki les soverdeas do cotoû shuvént l' fåve a môde di tévéreyålté so leu sûtifone. Vo lzès la avolés dilé l' arnaga et tchîpter a tot sketer, po l' fé rawè, divant k' el Maké Grigwere ni lyi tome sol tcherpinte.
Cwand on djåze do leu,li cawe n' est nén lon ! Li leu, cial, c' est l' metchant cotlî k' arivé avou on raidje ås verdeures po-z apicî nosse robete. Mins brosse di gade pol Maké Grigwere ! Piron s' a rlevé d' on randon, et rpeter å diåle, tot leyant s' cazake après les gurzalîs.
Il a-st adåré dins l' cahoutea do djårdinî, et broker dins on raiwoe.
Ç' åreut yeu stî ene clapante catchete… s' i gn åreut nén yeu d' l' aiwe plin l' ramouya !
Maké Grigwere veyou l' robtea dramter viè l' ouxh del hourixhete
Il ala don vey avår la. « Wai, dit-st i dins ouve, i s' a seur muchî padzo les vudes pots d' fleur ». Et lu les rtourner onk a onk.
Mins Piron aveut stî rafroedi tot toumant dins l' arozoe plin d' froede aiwe. Il aveut atrapé l' matchurea. I stiernixha on bon côp, tantea ki l' Maké Grigwere veya bén la k' il esteut acovissî.
L' ôte n' a yeu ki l' ricours di rbizer co on côp evoye. Pal finiesse ci côp cial, ca Grigwere aveut seré l' ouxh do do caliboestea. Mins tot potchant foû, Piron ståra les pots d' fleurs rimplis, k' estént sol tåvlete di vite. Il esteut tins ! Grigwere s' aprestéve a lyi fote on fel côp d' pî avou ses gros solés ferés.
Tot dshoflé après ces aviretes la, li ptite robete si djoca po raveur ses sonks. Et raguider totåtoû po vey payou aler.
Cwand elle a yeu stî rschapêye, ele s' a rmetou a roudiner, tricnonote, totavå l' corti, tot båcant a håre ey a hote inte les hôtès verdeures, po rtrover li tchmin do posti.
Vo l' la dvant èn ouxh, mins k' esteut seré. Pont d' bawete po passer. Et l' craeye inte l' ouxh et l' soû n' esteut nén lådje assez po ene robete s' î hertchî.
Mins ene sori, leye, î pleut passer. Gn aveut djustumint ene di zeles ki repoirtéve des ptits pwès et des féves a ses djonnes, tot s' sitindant padzo l' ouxh. Piron lyi a dmandé s' ele ni cnoxheut nén l' voye ki moenne a l' ôte intrêye, li cene avou l' baye. Mins l' ôte n' è saveut rén.
Ça fwait ki l' robtea s' a tapé a tchoûltiner.
Tolminme, co on côp, i rprinda coraedje, et rôbaler l' corti foû po sayî di trover l' rexhowe. Waitîz lu, levant s' tiesse po vir ådzeu des djotes.
Tofjhant k' i racatournéve, il aporçuva on ptit vevî — c' est la k' el cotlî rimplixheut s' raiwoe. Mins gn aveut la ene blanke cae k' adouyive des rodjes pexhons naivyî dins l' basse d' aiwe.
Piron aveut-st oyou s' cuzén Miyén djåzer des tchets. I saveut bén k' i n' n' estént nén fiyåves po ene mastoke. Ça fwait: i ratourna paddou çk' i vneut.
Mins i tournéve sot, ca i rariva bénrade al cahoute ås ostis.
Tot d' on côp, astok di lu, il oya on screpant brut. Et scratch et scratch ! On såcloe, dandjreus ? Adon, Grigwere doet esse å dbout do mantche ! Vitmint s' ascwati po n' nén co esse dins l' traeyin !
Mins après ene houbonde, i s' ehardixha, et griper so ene berwete po vey cwè.
Oyi ! c' esteut Maké Grigwere ki såcléve ås crouwås dins ene aireye d' agnons. L' ome k' aveut rataké a ovrer come s' i gn avaxhe rén yeu. Eyet — lacobén — i lyi tournéve li dos.
Mins padrî l' cotlî, cwè çk' i gn aveut ki lyi rinda l' cour etait totenoncô ? Li posti ! Li posti k' il î pleut passer åjheymint dizo les lates do håjhea.
Les desséns å croyon, c' est les cis di l' eplaidaedje sol conte di l' escrijheuse (1901); les cis e coleur provegnnut d' ene edicion di 1910.
Ci redjårbaedje cial a stî fwait a pårti des imådjes, sins aconter li nombe di fråzes del mwaisse modêye, ni l' plaece k' i gn åreut po èn eplaidaedje so papî.
Li tecse aconte les desséns noer set blanc ki n' fourit nén rprins dins l' eplaidaedje avou des coleurs.
Les troes ratournaedjes e walon ont stî lîs divant d' ataker, mins ci-ci n' î va pexher on mot ki d' tenawete.